ગુજરાત એક્સપ્રેસ

ગુજરાત એક્સપ્રેસ

શ્યામ ની ટ્રેઈનની મુસાફરી આજે થોડી તેને ચિંતિત કરતી ગઈ,આમ તો રોજ તે મુસાફરી કરતો,જગ્યા મળતા તે પોતાની નવલકથા વાંચવા બેસી જતો,કેમકે બીજા બધા સાથે માથાકૂટમાં પડવું એના   કરતા નવલકથા વાંચી સમય પસાર કરવો તેને ઉચિત લાગતો તેમાં તેની ઘણી શક્તિનો બચાવ થઇ
જતો,જોકે નવલકથા વાંચવાનો તેને પહેલેથી જ ખુબ શોખ હતો,પબ્લિક પુસ્તકાલયમાંથી ચાર પાંચ સામટી તેના પ્રિય લેખકની નવકથાઓ લઇ આવતો પછી.રોજ વાંચતો,તેના ઘરથી શરૂ થતી તેની નોકરી સુધીની મુસાફરી એક કલાકની હતી,સવારમાં ચા નાસ્તાને ન્યાય આપી માં જે ટિફિન ભરી આપે તે બેગમાં મૂકી માને જયશ્રી કૃષ્ણ કહી નીકળી જતો,ભાડાના ઘરમાં તે તેની માં સાથે રહેતો હતો,.નોકરી નો ત્રણ વર્ષનો સમય થઇ ગયો હતો રોજની અવર જ્વરમાં તેના જેવા કેટલાય મિત્રો મળતા,કેટલાક તેના માટે ભાવ વ્યક્ત કરતા પણ એક્લવાયો, તેના સ્વભાવમાં તેના ખાસ મિત્રો કોઈ ન હતા.અને એટલે નવલકથાને તે પોતાનો ખાસ મિત્ર કે સાથી સમજતો.ગાડીમાં ઘણા કોઈ માહિતી પૂછતાં પણ તે તેનો યોગ્ય જવાબ આપી પાછો  પોતાના વાંચવામાં ખોવાઈ જતો.જાત જાતના પાત્રોની હેરા ફેરી થતી ઘણા બળજબરીથી વાતો કરવાનો પ્રયત્ન કરતા તો ટૂંકા જવાબ આપી તે ટાળવાનો પ્રયત્ન કરતો,તેમ છતાં પણ કોઈ પ્રયત્ન ચાલુ રાખે તો તે શાંત થઇ જતો અને આજુબાજુના મુસાફરોની નજરોની મદદથી તેનો બચાવ થઇ જતો,રોજનું થયું એટલે તે બહુ આકરામક વલણ ક્યારેય અપનાવતો ન હતો,તેનો ચહેરાનો ભાવ અને બીજાઓની નજરો તેને કોઈની પકડમાંથી છોડાવી લેતી.આવું ક્યારેક જ બનતું કેમકે લોકોને દરેકને  પોતાના કામથી કામ,અને શ્યામ પોતે કોઈ એવો આકર્ષક,કે પ્રખ્યાત  માણસ હતો નહિ,અને ટોળામાં કોને કોની પડી હોય,વારે ઘડી ચહેરો સજાવ્યા કરો તો પણ કઈ  પરિણામ ન આવે,જીવનની ઝડપ જ એટલી છે કે કોઈ તમારો ભાવ પણ ન પૂછે.તમે તમારી જાતે તેનું બહુમાન કરીને સંતોષ માનો તો ઠીક નહિ તો જીવન બગાડી નાખે

.પણ શ્યામની આજ થોડી આકરી થઇ ગઈ,આજે તેની બાજુની જગ્યા ખાલી પડી હતી ,તે ગમે તેમ બે સ્ટેશનો પસાર થયા પણ ન ભરાઈ,જોકે ગાડીમાં આજે ભીડ પણ ઓછી હતી.તેણે તે નોંધ લીધી હતી પણ તેને તેની કોઈ ખાસ અસર નહોતી તે તો તેની નવલકથમા મશગુલ હતો,પણ પછી એ જગ્યા ભરાઈ ગઈ,

ગાડીમાં લોકોનો મુખ્ય હેતુ,મુસાફરી કરી પોતાના એક સ્થાનથી પહોંચવાના સ્થાન સુધી સુરક્ષિત પહોંચવું,પરંતુ એ સિવાયના હેતુ વાળા પણ એમાં ભાગ લેતા હોય ,ખિસ્સા કાતરું,કોઈની બેગો ચોરવી,ગુંડા ગીર્દી,અને હેરાનગતિ કરવાવાળા પણ જોડાઈ જતા હોય,જો કે સાવચેતી અને મુસાફરોની સુરક્ષા માટે જુદી જુદી પોલિસ વગેરે ની સેવા અથવા સુવિધા પણ સરકાર તરફથી કરવામાં આવતી એટલે તેટ્લેથી મુસાફર સુરક્ષિત પણ છતાં તમે તમારી સાવચેતી  ન રાખી શકો તો હોશિયાર ખિસ્સા કાતરું કે ખરાબ માણસો અવશ્ય તેનો લાભ લે તે હકીકત ,તમારું ખિસ્સું હળવું થઇ જાય પછી તેના પર કામ કરતા હાથોની ઝડપમાં તમે જાણો તે પહેલા તમારું પાકીટ કે પૈસા ક્યાંય ગાયબ થઇ જાય,એટલે સદા સાવચેત રહેવાની જાહેરખબરો  તમારી આંખ સામે હોવા છતાં તમે ખુશીયો સાથે લઇ મુસાફરી ન કરી શકો,સામાન્ય માણસ સદા ચિંતિત હોય કેમકે તેનું નાનું નુકશાન પણ તેને ભારે પડે,

 શ્યામ હજુ એવી કોઈ પરેશાનીનો ભોગ બન્યો નહોતો,એનો અર્થ તે એટલો બધો સાવચેત પણ ન હતો પણ રોજની મુસાફરી હતી એટલે નજરો સામે આવતા ચહેરા વાંચતા તેને આવડતું હતું એટલે કદાચ તેનો બચાવ થતો હોય.ગમે તેમ તે હજુ સુરક્ષિત હતો.

ધીરે ધીરે તેની આજુબાજુ યુવકોની ભીડ જમા થઇ ગઈ,પણ શ્યામ તેના વિષયમાં એવો ખોવાયેલો હતો કે તેણે એ નોંધ ન લીધી,આવેલી વ્યક્તિ પોતાની બેગ સીટ નીચે મૂકી ખાલી સીટ પર બેસી ગઈ,પોતાની આજુબાજુ ઘુરાટી આંખોએ તેના પર બહુ અસર ન કરી,પોતાને માટે જાત જાતના વ્યંગ બાણો જાણે કોલહોલ બની ગયા,પણ જયારે સાડી છેડો સરખી કરવા ગઈ ત્યારે તેનો નાજુક હાથ શ્યામની બૂકને અથડાતા બુક નીચે પડી ગઈ,અને તેનાથી શ્યામના રસનો ભંગ થયો,શ્યામે પહેલા બૂકને નીચે નમી લીધી પછી બાજુની વ્યક્તિ તરફ જોયું.એક સુંદર યુવતી તેના તરફ સ્માઈલ આપતી પોતાની ભૂલની માફી માંગી રહી હતી,શ્યામ તાજ્જુબ થઇ ગયો પણ જાણે કઈ બન્યું જ ન હોય તેમ "ઇટ્સ ઓકે"જેવા ટૂંકા જવાબ સાથે પાછો વાંચવામાં ખોવાઈ ગયો,યુવતી નારાજ થઇ ગઈ તેની તેનો ચહેરો ચાડી ખાતો હતો,યુવતીના શૃંગાર તથા અત્તરની  મહેક યુવતીની સુંદરતા તેમજ તેના ખાનદાનની પ્રતીતિ કરાવતા હતા,પણ શ્યામનો વર્તાવ જોતા તે ફિક્કી પડી ગઈ હતી,આજુબાજુના લોકો પણ સતત નોંધ લઇ રહ્યા હતા,શ્યામ તરફ થોડી થોડી વારે તે યુવતી જોઈ લેતી હતી,પણ બાજુમાં પથરો પડ્યો હોય તેવી સ્થિતિથી યુવતીને  નવાઈ લાગતી હતી,લોકોનો ઘુરાટી નજરોથી યુવતી જાણે સહજ હતી,તેને તે બાબતમાં કોઈ નવાઈ ન હતી પણ શ્યામની હરકતથી તે પરેશાન થઇ તેને વારેગડી જોઈ લેતી હતી,હવે 'લોકો' તેના માટે કોઈ વિષય ન હતો પણ શ્યામ તેને માટે વિષય થઇ ગયો હતો,ક્યાં સુધી તે તેમાં ખોવાયેલી રહેશે તે કહેવું કઠિન હતું પણ લોકો માટે જાણે તમાશો બનતો જતો હતો,અને 'તમાશાને તેડું ન હોય' તેમ લોકોનો સંખ્યા વધતી જતી હતી.ડબ્બામાં અકરામણ વધતી જતી હતી,આ એક ગુજરાત એક્સપ્રેસ નો ડબ્બો હતો,ભીડ તો રોજની હતી પણ આજે જાણે અહીં  કોઈ કૌતુક જેવો ભાષ થતો હતો.બાજુમાં બેઠેલા જેમને કોઈ રસ નહોતો તે બધા ઊંઘતા કે બગાસા ખાતા નજરે પડતા હતા,પણ સતત યુવતી તરફ મંડાયેલી નજરોએ યુવતીને પોતાની ચુપકીદી તોડવા ફરજ પાડી અને શ્યામ તરફ જોઈ તે બોલી,
"તમે નારાજ તો નથી ને ?"અને શ્યામને પરાણે જવાબ આપવો પડ્યો,
"ના,ના,મારે  શા માટે નારાજ થવું પડે.?"પરાણે મળેલી તેની નજરોએ તેને સ્માઈલ કરવાની ફરજ પાડી તેની નજર પાછી પાડી પણ નામ વગરની સુંદર યુવતીના આક્રમણનો તેને સહેજ અનુભવ જરૂર થયો,યુવતી સ્માઈલ કરવામાં બિલકુલ કચાશ નહોતી કરતી એટલે હવે નવલકથાનો રસ ઓછો થાય તે સ્વભાવિક હતું.એવું પણ ન હતું કે શ્યામને કોઈ તરફ નફરત હતી પણ તે પોતાની સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને ચાલતો હતો એટલે એકલવાયો હતો,બાજુમાં બેઠેલી યુવતી સહજતાથી વાતો કરતી હતી,તેના કારણની શ્યામને ખબર ન હતી પણ રોજના જીવનમાં એનામાં કોઈને રસ પડતો નહોતો તેની તેને ખબર હતી.અને એટલેજ તે આ યુવતી સાથે નિર્દોષ ભાવે પ્રેરાયો હતો.ચર્ચા વધીને યુવતી બોલી,
"હું શ્વેતા"નામ પડ્યું અને શ્યામે પોતાનું નામ કહી શ્વેતા સાથે હાથ મિલાવ્યો.હાથ મિલાવવામાં બંનેમાંથી કોઈને ક્ષોભ ન થયો.વાતો વધતી ગઈ,શ્યામની  નવલકથા બંધ હાલતમાં ફરી સક્રિય થવા તત્પર હતી પણ શ્યામ બીઝી થઇ ગયો.

શ્યામ જેની સાથે વાત કરી રહ્યો હતો તે ફક્ત તેની શરૂઆત હતી,એકલવાયો જેનો સ્વભાવ તે શ્યામ એક યુવતી સાથે જોડાઈ ગયો હવે તે તેમાં સરળતાથી  પાર ઉતરશે કે પછી કંટાળી જઈ વાત ટૂંકી કરવાનો પ્રયત્ન કરશે તે એક સવાલ હતો,પણ તેનો ચહેરાનો ભાષ કોઈ પણ જાતના દબાણ વગરનો દેખાતો  હતો
તેના હાથમાં રહેલી બુક યુવતી સાથેની વાતના અટક પોઇન્ટ ઉપર ખુલવાની અણી પર અટકી જતી કેમકે કદાચ યુવતી તેના વાચક સ્વભાવને જાણી ગઈ હતી એટલે અથવા તો  તેંનો સમય પસાર કરવા તે શ્યામ સાથે વાતો કરી રહી હતી,તે યુવતી હોશિયાર જરૂર હતી,અને ગમે તેમ પણ શ્યામને કદાચ તેની સાથે વાત કરવામાં કોઈ તકલીફ થતી ન હતી,તે કદાચ એક યુવકનો સ્વભાવ હતો પણ તે સાહજિક રીતે જ જવાબ આપતો હતો,સવાલ અને જવાબો વચ્ચે ફક્ત સામાન્ય સબંધો સિવાય કોઈ ખાસ હતું નહિ.

પણ ગાડીની મ્યુઝિકલ ગતિ વચ્ચે સતત સવાલ જવાબ થતા રહ્યા,એકબીજાની સ્થિતિ તથા કુટુંબ અને નોકરી સુધીના વિષયો પછી ટેલિફોન ના નંબર ની પણ આપ લે થઇ,નવલકથા શ્યામના હાથમાંથી બાજુની  ગેપમાં સરકી નિરાશા અનુભવતી શ્યામનો સાથ ગુમાવતી નજરે પડી,શ્વેતા શ્યામ  ઉપર પકડ જમાવતી ગઈ,અને કદાચ  સામાન્ય સબંધો કોઈ ખાસ શબ્દ તરફ પ્રયાણ કરતા નજરે પડ્યા,

વાત એકદમ અટકી કેમકે યુવતીનું ઉતરવાનું સ્થાન આવી ગયું પણ કોઈ ખાસ સબંધો ફોન ઉપર વધારે ખાસ થશે કે કેમ તે પ્રશ્ન સાથે યુવતીએ  બેગ લઇ શ્યામને આવજો કહી દરવાજા તરફ પ્રસ્થાન કર્યું જોકે ભીડમાં રસ્તો રોકાતા શ્યામે ઉભા થઇ ભીડથી તેને મદદ કરી .સબંધોનો વિકાસ શ્યામના મન ઉપર જરૂરથી અસર કરતો ગયો તેણે શ્વેતા સુરક્ષિત લાગતાં ફરી પોતાની સીટ ઉપર સ્થાન લીધું,સ્થાન છોડતા પહેલા તેના ટિફિન અને નવલકથા એ તેની જગ્યા સાચવી રાખી હતી નહિ તો સીટ જતા વાર નહિ,ગાડી ઉભી રહી,પાંચેક મિનિટ તો જરૂર ઉભી રહેશે.
શ્યામને ક્યારેય ન થયેલું દબાણ આજે શ્વેતાની વાત પછી ખુબ જ વધી ગયું ,સદા આઝાદ તેનું વર્તવ્ય આજે બદલાઈ ગયું. પણ જેમ તેમ કાબુ કરતો તે પોતાની સીટ પર બેઠો, તેનો સબંધ હજુ એટલો ખાસ નહોતો કે શ્વેતા ફરી બહારથી તેની બારી ઉપર આવી છેલ્લું સ્માઈલ આપી તેની પસંદગી ઉપર કોઈ ખાસ મહોર મારે,પણ શ્વેતા તેની સાથે ફોન ઉપર કોઈ એક સારા મિત્ર તરીકે ભવિષ્યમાં વાત કરે તે જરૂર ઈચ્છતો હતો.,નવલકથાને હાથમાં લીધી પણ પાના ન ખુલ્યા,આંખો બંધ કરી,તેણે કોઈ આરામનો પ્રયત્ન કર્યો બેસી રહ્યો ,
થોડીવાર થઇ તેને થયું કે તે ઉભો થઇ બહારની બાજુ નજર કરે જ્યાં શ્વેતા ફરી નજરે પડે,પણ તે બેસી રહ્યો અને તેની નવાઈ વચ્ચે તેને ખુલ્લી બારીના સળિયા વચ્ચેથી કોઈ નાજુક હાથનો સ્પર્શ થયો જે તે પહેલી વખત અનુભવતા આંખો ખોલી તો બારી બહાર શ્વેતા હતી,તેના ચહેરા પર ખુશીઓનું  ભરપૂર સ્માઈલ હતું,અને શ્યામે  પણ ભરપૂર રીતે તેનું સ્વાગત કર્યું,
પણ શ્વેતા એકલી ન હતી તેની સાથે એક યુવક હતો,અને તેનો ચહેરો પણ સ્માઈલથી ભરપૂર હતો શ્યામની ખુશી તેને જોતા ક્યાંક ખોવાઈ ગઈ,વધતા સબંધો તેના મન પર ક્યાંક અટકી પડ્યા અને ખુશીયોના સબંધો જ્યાં અટકે ત્યાં નાખુશી સ્થાન લે તે સ્વભાવિક હતું,ગંભીરતા તેનું સ્થાન લે તે પહેલા શ્યામ સજાગ થયો કેમકે તેને ખબર હતી શ્વેતા હોશિયાર હતી અને તેનો ચહેરો ચાડી ખાશે તો ખાસ સબંધો તો પછી પણ શ્વેતા એક મિત્રનું સ્થાન પણ નહિ બનાવી શકે,તેની સજાગતા કામ આવી શ્વેતા હસતી રહી,શ્યામને ખબર ન પડી એકલી ગયેલી શ્વેતા,તેની વાતોમાં તો સદા એકલી નજરે પડી હતી પછી આ યુવક કોણ અને તે પણ ખુબ ખુશ,નહિ તો યુવતીની બાબતમાં યુવકોમાં મારામારી થઇ જાય.ખુબ ખુશ તેનો અર્થ ખુબ ખાસ એટલે જ્યાં સુધી તેની ઓરખ ન પડે ત્યાં સુધી જે સ્થિતિમાં હોય તે કાયમ રાખવી એટલે તે પણ ખુશ હોવાનો દેખાવ કરતો રહ્યો.તેને
લાગ્યું કોઈ શ્વેતા ને પોતાની પાસેથી ઝૂંટવી રહ્યું હતું તે પોતે એકલો હતો ત્યારે ખુબ ખુશ હતો,
પણ વાતનો અંત આવ્યો શ્વેતા બોલી
"આ મારા મોટાભાઈ છે મને લેવા આવ્યા છે."અને શ્યામના કરમાતા ચહેરાએ ઝડપથી છીનવાતી શ્વેતાને ખુશીના બમણા વેગે ઝડપી લીધી,તેણે તરત બારીમાંથી હાથ કાઢી તેના ભાઈ સાથે મિલાવ્યો,નામની આપલે પછી તેના ભાઈએ તથા શ્વેતાએ શ્યામને  તેની માતા સાથે તેમના સ્થાને આવવાનું નિમંત્રણ આપી દીધું.આવજો કહી ખુશી સાથે શ્વેતાની વિદાઈ થઇ પણ પછી  ગુજરાત એક્સપ્રેસની આ મુલાકાત ફળીભૂત થઇ,શ્યામ એક નસીબદાર યુવક હતો જેના ઉપર શ્વેતા જેવી એક સુંદર યુવતીની પસંદગી ઉતરી. એક સારા પતિ પત્નીના સંબંધોનું નિર્માણ થયું   તે બંને માટે ખુબ ખુશીની વાત હતી.

-મહેન્દ્ર ભટ્ટ.